ความสุขอยู่ตรงไหนกันแน่

หลายคนคงเคยรู้สึกว่า ทำไมชีวิตช่างจำเจไม่มีอะไรตื่นเต้น เผลอๆ พานเซ็งเอาง่ายๆ ที่เป็นเช่นนี้ อาจเป็นได้ว่าเราไม่เคยทำอะไรผิดไปจากเดิมกลายเป็นทาสของเวลา ไม่ว่าจะนอน จะตื่น จะกิน จะ ทำงาน หรือจะพักผ่อน หากทำอะไรนอกเหนือจากเคย กลับรู้สึกผิดอีก เลยไม่สบายใจ บางคนกลัว เสียเวลา กลัวงานไม่เสร็จ ไม่ว่าจะเป็นงานประจำหรืองานบ้าน ทำให้ชีวิตหมกมุ่นแต่เรื่องที่จำเจนั่นแหละ

     ฟิล คีโอแกน แต่งหนังสือ No Opportunity Wasted : Ways to Create a List For the Life You Want เตือนใจว่า “ถ้าอยากจะทำตัวให้เป็นสุข ก็ควรแหวกออกไปบ้าง” เพื่อเพิ่มสีสันให้กับชีวิต เช่น ไปที่ไม่ไป ผู้ใหญ่หลายคนบอกว่า ไม่ได้ดูภาพยนตร์ในโรงมานับ ๑๐ ปี ก็ลองเข้าไปดูบ้าง หรือเดินไปกินอาหารที่ อยากจะกิน แต่ไม่เคยได้กิน เพราะเสียดายเงินเสียดายเวลา เป็นต้น เป็นการปล่อยตัวให้หลุดพ้นจากวงจร ปัจจุบัน

     แดเนียส สเทิร์น ศาสตราจารย์จิตวิทยา มหาวิทยาลัยเจนีวา เขียนหนังสือ The Preset Moment in Psycotherapy and Everday Life เน้นว่า ชั่วขณะที่เราทำอะไรไม่กี่นาที อาจทำให้เราคิดอะไรได้ มองเห็นอะไรใหม่ และให้แสงสว่างแก่ชีวิตได้

   - กลยุทธ์หาความสุข

      1. หาสิ่งที่ชอบทำ เด็ก หนุ่มสาวและผู้ใหญ่ หาความสุขต่างกันได้ ไม่มี ใครถูกใครผิด เช่น ความสุขของเด็ก คือ การได้เที่ยว ได้กินขนม อยากให้ผู้ใหญ่รัก อยากเล่น วัยรุ่นหรือหนุ่มสาว ความสุขคือการ ให้ผู้ใหญ่เข้าใจ การได้รวมกลุ่มกับเพื่อน อยากรัก อยากถูกรัก อยากจะมีความก้าวหน้าในการงาน อยากมีอนาคต เป็นต้น ส่วนผู้ใหญ่จะเป็นสุขถ้าลูกหลานได้ดี ชีวิตคู่มีความสุข ลูกหลานไม่ทอดทิ้ง อยากทำอะไร ๆ ให้ลูกหลาน .

      2. มุ่งงานแต่อย่าบ้างาน มีคนไม่น้อยบ้างาน ทำงานแบบไม่หยุดบางครั้งถึงขนาดป่วยไข้ก็ยังไม่ยอมหยุด

         คาร์ล ออนอเรย์ นักสังคมวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยเคลิฟอร์เนีย เสริมในเรื่องนี้ว่า บางคนมุ่งกับงานจนครอบครัวขาดความรักความอบอุ่น แม้พ่อแม่จะอ้างว่าทำเพื่อพวกเขาก็ตาม แต่เขาอยากได้ความรัก ความอบอุ่นมากกว่าแค่เงินที่ให้

      3. รักผู้คน ถ้าเรามีจิตเมตตาต่อผู้คนรอบข้าง เราจะปราศจากโมหะอิจฉาริษยา มีแต่อยากเป็นมิตร อยากจะทำงานหรืออยู่ด้วย มีความหวังดี และจะทำทุกอย่างด้วยความรัก เป็นการทำทุกอย่างด้วยใจ

      4. อย่าเปรียบตัวเองกับใคร เป็นข้อคิดของเวนดี แมคครีดดี ใน Nature and Health ว่าที่เราเป็นทุกข์ กันทุกวันนี้ เพราะเราไม่ยอมรับความจริงว่า เราคือเรา เขาคือเขา หากเราเปรียบเทียบตัวเรากับคนอื่น เราจะมีแต่ความทุกข์ เช่นทำไมบ้านเขาใหญ่กว่าบ้านเรา ตำแหน่งสูงกว่า ลูกดีกว่า รถยนต์ก็มีใช้ เป็นต้นเขาจะมีมากน้อยแค่ไหนก็เรื่องเขา เราทำทุกข์วันนี้ให้ดีกว่าวันวาน ก็พอแล้ว

      5. อย่าผัดผ่อนเลื่อนเวลา สิ่งใดที่ต้องทำให้รีบทำ อย่าเอาแต่คิด ไม่ว่าจะเป็นงานง่ายหรือยาก ไม่คอยเวลาจะเป็นดินพอกหางหมู ทำให้งานไม่เสร็จทันกำหนด แล้วจะกังวลหาความสุขไม่ได้ ด้วยการเริ่มต้น ทำทีละอย่าง ในที่สุดงานทุกอย่างก็จะเสร็จตามที่ตั้งใจ

      6. มีอารมณ์ขัน และหัวเราะบ้าง อาจดูภาพยนตร์ตลกหรืออ่านหนังสือ เมื่อจะทำอะไรก็อย่าเคร่งเครียดนักหัดมองโลกในแง่ดี อารมณ์ขันจะทำให้ทุกสิ่งไม่เลวร้ายอย่างที่คิด แถมทำให้บรรยากาศเครียด เวลายิ้มจะมีเลือดหมุนเวียนมากขึ้น จิตใจสดชื่น อารมณ์แจ่มใส หน้าตาก็สดชื่นมีความสุข ทำให้อายุยืน

      โรเบิร์ด โพรไวน์ เขียนหนังสือ Laughter : A Scientific Investigtion เพราะเป็นกระบวนการปรุงแต่งเส้นประสาทไม่ว่าจะเป็นตา หู จะส่งสัญญาณที่ดีออกมา เมื่อได้รับรู้เรื่องตลกหรือเรื่องสนุกสนาน และหากหัวเราะนาน ๑๕ นาที อาจทำให้ผอมได้ เพราะการหัวเราะอาจช่วยให้ร่างกายเผาผลาญพลังงาน (จริงหรือเปล่า หวังว่าคงไม่ได้หน้าย่น รอยตีนกามาแทนนะ)

       7.สูดอากาศบริสุทธิ์ เพื่อจะช่วยให้ร่างกายสดชื่นถ่ายเท ไม่สะสมอากาศเสีย จนป่วยไข้หรือเครียดได้

       8.บอกรักกับคนที่เรารัก เป็นการทำให้ผู้อื่นเป็นสุข แล้วเราก็เป็นความสุขด้วย เพราะได้ระบายความในใจให้คนที่เรารักรับรู้โดยเฉพาะคนใกล้ตัว ไม่ว่าจะเป็นสามี ภรรยา ลูก ปู่ ย่า ตา ยาย ญาติสนิทมิตรสหาย เพราะพวกเขาจะปลื้มเมื่อเราบอกรัก

       9.ทำอะไรพอเหมาะ ไม่เร็วเกินไปหรือช้าเกินไป หากทำอะไรเร็วๆ รีบๆ จะเกิดอาการเครียดโดยไม่รู้ตัว

         คาร์ล ออนอเรย์ แต่หนังสือ In Praise of Slowness กล่าวว่าไม่ควรทำอะไรเร็วเกินกว่าเหตุ เช่น กินอาหารจานด่วน กินอาหารเร็วๆ ทำอะไรเร่งรีบเกินไป เพราะชีวิตจะขาดอรรถรส

      10.ไปเที่ยวเตร่หรือพักผ่อนบ้าง หาเวลาสถานที่ที่ชอบ เช่น สานสาธารณะ สวนสัตว์ ศูนย์การค้า ดูประกวดนางงามหรือดูการแสดงดนตรี เพื่อจะได้พ้นเสียจากสิ่งจำเจ แคมยังทำให้ครอบครัวมีความสุข ถ้าไม่มีโอกาสไปเที่ยวไกลๆ ก็หาที่ใกล้ๆ บ้านเพื่อเปลี่ยนบรรยากาศ หรือหาโอกาสพักตาพักใจสัก ๑๐ นาที หรือมีปาร์ตี้ในบ้าน

      11. ออกกำลังกาย เป็นการคลายเครียดที่ดีที่สุด แล้วยังทำให้รูปร่างดีกว่าเก่า ที่เคยเป็นน้องๆ ช้างจะได้เหลือแค่หลานหรือเหลนช้างบ้าง ส่วนคนผอมแห้งแรงน้อย จะมีน้ำมีนวล (ก็ร่างกายสดชื่นไง )

      12.ดูสิ่งเขียวๆ เพราะสีเขียวจะทำให้จิตใจสดชื่น สังเกตได้ว่าแพทย์จะใช้สีเขียวตอนผ่าตัด เพื่อไม่ให้คนไข้ เครียดหรือตกใจที่ต้องเจอมีดหมอ หากเราทำอะไรแล้วเป็นสุข ไม่เดือดร้อนใคร ไม่ผิดกฎหมาย ก็ทำไปเถิด ดีกว่าต้องเป็นทุกข์

บทความโดย : รศ.สุพัตรา สุภาพ นิตยสารผาสุก ปีที่ 29 ฉบับที่ 157 ตุลาคม - ธันวาคม 2549