ในเดือนที่ผ่านมาผู้เขียนได้มีโอกาสเดินทางออกไปพบปะกับข้าราชการเพื่อนสมาชิกในสามจังหวัดภาคอีสาน คือ ขอนแก่น มหาสารคาม และกาฬสินธุ์ พบว่าในแต่ละจังหวัดสมาชิกจะให้ความสนใจเข้าร่วมการสัมมนา กบข สัญจรอย่างคึกคักซึ่งใน แต่ละจังหวัดจะมีเพื่อนสมาชิกเข้าร่วมงาน สัมมนามากกว่า 500 คนขึ้นไป ขอเรียนให้สมาชิกมีความสบายใจว่า ผลตอบแทนการลงทุนในปี 2552 ที่ผ่านมา กบข สามารถสร้างผลตอบแทนการลงทุนได้ในอัตราร้อยละ 8.9 ซึ่งเป็นผลมาจากการฟื้นตัวดีขึ้นของเศรษฐกิจและวิกฤติตลาดการเงินครั้งรุนแรงที่เคยทำให้อัตราผลตอบแทนการลงทุนติดลบร้อยละ 5.2 ในปี 2551 แต่ผลตอบแทนการลงทุนในรอบ 12 ปีนับตั้งแต่การจัดตั้งกองทุน ได้ผลตอบแทนเฉลี่ยร้อยละ 7.2 ต่อปี

คำถามยอดนิยมของเพื่อนสมาชิกที่มีมาตลอด และในการสัมมนาในครั้งนี้คือ ต้องการให้ กบข จัดสวัสดิการเงินกู้ให้กับสมาชิก ก็ต้องขอเรียนว่าสวัสดิการที่คณะกรรมการพิจารณาอนุมัติให้สมาชิก กบข ในปัจจุบันในส่วนของเงินกู้นั้นจำกัดไว้สำหรับเงินกู้เพื่อที่อยู่อาศัยและเงินกู้เพื่อการศึกษาเท่านั้น เพราะ กบข จัดตั้งขึ้นเพื่อเป็นกองทุนเงินออมของสมาชิก ซึ่งกำหนดให้สมาชิกของ กบข ต้องจ่ายเงินสะสมเข้ากองทุน กบข ในอัตราร้อยละ 3 ของเงินเดือน โดยรัฐบาลจะจ่ายเงินสมทบเข้าในสัดส่วนร้อยละ 3 ด้วยเช่นกัน นอกจากนี้ รัฐยังต้องจ่ายเงิน อีกก้อนที่เรียกว่าเงินประเดิมและเงินชดเชย ร้อยละ 2 สำหรับสมาชิกที่เลือกที่จะรับเงินบำนาญแทนการเลือกเงินบำเหน็จ 

การจัดตั้ง กบข เป็นส่วนหนึ่ง ของการปฏิรูประบบบำเหน็จบำนาญของข้าราชการ จากเดิมที่จะได้รับเงินบำเหน็จ (เงินก้อน) หรือรับเงินบำนาญ (เงินงวดรายเดือน) ที่จัดสรรมาจากงบประมาณประจำปี ซึ่งทำให้การจัดสรรเงินงบประมาณประจำปียากลำบากและมีความไม่แน่นอน 3 ประการ คือ

(1) ไม่ทราบจำนวนเงินบำเหน็จบำนาญที่แน่นอนเพราะจำนวนข้าราชการที่จะเลือกบำเหน็จหรือบำนาญในแต่ละปี ยังมีการเกษียณก่อนกำหนด หรืออื่น ๆ

(2) ความไม่แน่นอนของการจัดเก็บรายได้ของรัฐในแต่ละปี เช่นในกรณีที่ประเทศประสบกับวิกฤติเศรษฐกิจ ทำให้การจัดเก็บรายได้ต่ำกว่าเป้าหมายมาก

(3) ภาระของเงินหมวดบำเหน็จบำนาญที่จะมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นตามเงินเดือนและโครงสร้างอายุสมาชิกที่จะเพิ่มมากขึ้น ทำให้สัดส่วนของรายจ่ายหมวดเงินเดือน ค่าจ้าง และบำเหน็จบำนาญมีสัดส่วนเพิ่มขึ้น จนทำให้การจัดสรรเงินเพื่อลงทุนมีแนวโน้มลดลง
   
สำหรับสิทธิผลประโยชน์จากการเข้าเป็นสมาชิกของ กบข คือ สิทธิทางภาษี ที่รับผลประโยชน์จากเงินออมก้อนนี้ คือ ในส่วนของเงินสะสมที่ข้าราชการจ่ายเข้า กบข สามารถหักเป็นค่าลดหย่อนได้เท่าที่จ่ายจริง แต่ไม่เกิน 500,000 บาทต่อปี ซึ่งเงินสะสมนั้นในปัจจุบันเลือกสะสมเพิ่มได้ (ด้วยความสมัครใจ) ได้ 1-12% จากอัตราเงินสะสมภาคบังคับร้อยละ 3 นอกจากส่วนเงินสะสมที่นำไปหักค่าลดหย่อนภาษีรายปีแล้ว ในส่วนของผลตอบแทนการลงทุน ก็ได้รับการยกเว้นภาษีเงินได้ ถ้าหากออกจากงานเพราะ

(1) เหตุสูงอายุ (อายุมากกว่า 60 ปี หรืออายุมากกว่า 50 ปี ที่ลาออกด้วยโครงการเกษียณอายุก่อนกำหนด

(2) เพราะทุพพลภาพ

(3) เหตุทดแทน และ

(4) เสียชีวิต

 บทบาทกองทุน กบข.

 Website กองทุนบำเหน็จบำนาญข้าราชการ (กบข)

ที่มา : คอลัมภ์เข็มทิศลงทุน นสพ.เดลินิวส์  วันเสาร์ ที่ 20 มีนาคม 2553